«Բեղերի վրա փաթաթվել» արտահայտությունը նշանակում է հիշել, հաշվի առնել, հաշվի առնել, դա մատնանշում է տեղեկատվության կարևորությունն ու օգտակարությունը: Այս ֆրեզոլոգիական միավորի ծագման մի քանի վարկածներ կան:
Նոդուլներ և դեղամիջոցներ
Հին Ռուսաստանում գոյություն ուներ տեղեկատվության պահպանման հատուկ տեսակ. Գրառումներն արվում էին թելի վրա կապված հանգույցների տեսքով: Անգիր սովորելու այս համակարգը ավելի շատ օգտագործվել է բժիշկների կողմից. Թելքի վրա որոշակի կարգով կապված հանգույցների միջոցով նրանք դուրս են գրել դեղատոմսեր: Նոդուլները նշանակում էին ծածկագիր, որը պարունակում էր տեղեկատվություն, երբ անհրաժեշտ էր որոշակի դեղամիջոց ընդունել: Շատ դեպքերում այդպիսի դեղատոմսերը դուրս գրելու համար օգտագործվում էր կարմիր թել:
Տեղեկատվության պահպանման այս մեթոդը օգտագործվում էր նաև այլ երկրներում, չնայած մի փոքր տարբերությամբ. Բժիշկները հատուկ օգտագործում էին բազմագույն թելեր ՝ մեկ դեղը մյուսից տարբերելու համար, յուրաքանչյուրի վրա հանգույցներ էին կապում և կապոցների մեջ էին: Փորձել են օգտագործել նաեւ բրդյա թելեր, քանի որ Ենթադրվում էր, որ բուրդը բարելավում է արյան շրջանառությունը և այդպիսով նպաստում է ավելի արագ վերականգնմանը:
Հին Ռուսաստանում հանգույցներով այդպիսի թելերը ժողովրդականորեն կոչվում էին «նաուզ» և կապում էին կոճին կամ դաստակին, այս գործողությունը կոչվում էր «ոլորուն նազ»: Դրանից հետո հասարակ մարդիկ սկսեցին օգտագործել անգիր սովորելու այս հնագույն մեթոդը առօրյա կյանքում և առևտրում: Ըստ այս վարկածի, «քամին բեղի վրա» արտահայտությունը առաջացել է ամուլետի անվան ՝ «նաուզա» հանգույցների համահունչից «բեղ» բառի հետ, քանի որ որքան երկար բեղեր, այնքան ավելի շատ հանգույցներ կարող են լինել հանուն հիշողության և ավելին ՝ հիշելու, այսպես ասած, ինքներդ ձեզ քամու իմաստություն տալու համար:
Եվ դեռ բեղե՛ր:
Երկրորդ վարկածի համաձայն ՝ արտահայտությունը ձեւավորվել է անմիջապես «բեղ» բառից: Այս ենթադրությունը ներառում է «քամին բեղերի վրա» արտահայտության ծագման մի քանի տարբերակ: Մի կողմից, այս ֆրեզոլոգիական միավորը ստեղծվել է բեղի ՝ որպես տղամարդու փորձի, իմաստության և հասունության խորհրդանիշ ընդունելու արդյունքում, որովհետև դրանք հայտնվում են տարիքի հետ, իսկ տարեց և փորձառու տղամարդը ՝ ավելի հաստ և ավելի երկար է նրա բեղերը: Մյուս կողմից, նախաերկրածին ժամանակներում բոլոր տղամարդիկ մորուք էին կրում, և նրանցից շատերը սովորություն ունեին այն թափահարել կամ բեղերը նյարդայնորեն ոլորել, երբ մտածում էին ինչ-որ բանի մասին:
Նրանց փնթփնթան կանայք ասացին նրանց. նշանակում է «հիշիր», «նկատի ունեցիր», «մի մոռացիր», և հաջորդ անգամ, երբ տղամարդը մտքի մեջ մտավ բեղի վրա, նա անմիջապես հիշեց այն, ինչի մասին կինն ասել էր իրեն և գնաց դա անելու: Մեր օրերում քչերն են մորուք կրում, և առավել եւս ՝ բեղեր, ուստի «քամի տուր բեղերդ» արտահայտության արմատները մոռացության են մատնվել: Հիմա մարդիկ ավելի սովոր են «իրենց համար խաչ դնել», և դա տեսնելով ՝ անմիջապես հետ են կանչում ցանկացած կարևոր տեղեկություն:
